Steeds vaker gebrek aan sporen en mineralen
22 juli 2025 - Veehouderij
Goede voeding vormt de basis voor gezonde en productieve melkkoeien. Daarbij spelen mineralen en sporenelementen een cruciale rol. Uit analyses van Eurofins Agro blijkt echter dat de gehalten aan deze essentiële voedingsstoffen in graskuilen de afgelopen jaren een dalende trend vertonen. Voederwaardeonderzoek Compleet geeft inzicht in de voederwaarde én in mineralen en sporenelementen. Zo is het mogelijk om tijdig bij te sturen.
Door strengere bemestingsnormen en afnemende depositie daalt het gehalte aan mineralen en sporenelementen in het ruwvoer gestaag. Dit vergroot het risico op tekorten, met alle gevolgen van dien voor de gezondheid en prestaties van de koe. Uit schattingen van de GD blijkt dat bij 50% van de bedrijven met gezondheidsproblemen mineralentekorten mogelijk een rol spelen.
Fosfor onder kritieke grens
Figuur 1 laat een dalende trend in fosforgehalts zien in de afgelopen twintig jaar. Het blijkt dat het fosforgehalte in graskuilen een aantal keer onder de minimale behoefte van de koe is gezakt. Een tekort aan fosfor kan leiden tot verminderde vruchtbaarheid, lagere voeropname en melkproductie, en botontkalking. Bij jongvee kunnen zelfs skeletvervormingen en een slechtere voerefficiëntie optreden.
Figuur 1: Gemiddeld fosforgehalte voorjaarskuilen. De minimale fosforbehoefte van melkkoe met 40 kg melk is 3,3 g/kg (CVB, oranje lijn). Bron: Eurofins Agro 2025
Daling van koper en selenium
Ook de gehalten aan sporenelementen zoals koper en selenium vertonen sinds 2007 een dalende trend (figuur 2). Hoewel deze elementen slechts in kleine hoeveelheden nodig zijn, zijn ze onmisbaar voor diverse lichaamsprocessen, waaronder de werking van enzymen.
Figuur 2: Gemiddeld koper- en seleniumgehalte in voorjaarskuilen. Bron: Eurofins Agro 2025
Grote variatie in graskuilen
Figuur 3 toont de spreiding van de gemeten waarden in graskuilen ten opzichte van de streefwaardes voor fosfor, koper en selenium. De verschillen tussen kuilen zijn aanzienlijk en de waardes vallen vaak buiten het gewenste traject.
Figuur 4 illustreert dat bovendien een aanzienlijk deel van de kuilen niet binnen de streefwaardes valt voor alle mineralen en sporenelementen.
Figuur 3: Spreiding in alle geanalyseerde graskuilen in 2024. Blauw is de spreiding, groen zijn de streefwaardes. Bron: Eurofins Agro 2025
Figuur 4: Percentase graskuilen dat binnen de streefwaardes wat en dat wat er buiten valt in 2024. Bron: Eurofins Agro 2025
Maatwerk in voeren
Voeren is altijd maatwerk. Dat geldt zeker voor sporen en mineralen. Standaardmengsels passen zelden precies en kunnen tekorten of overschotten veroorzaken. Uit schattingen van de GD blijkt dat bij 50% van de bedrijven met gezondheidsproblemen mineralentekorten mogelijk een rol spelen. Ook de wisselwerking tussen mineralen vraagt aandacht. Bijvoorbeeld te veel ijzer kan een negatief effect hebben op de beschikbaarheid van selenium.
Niet alleen melkkoeien hebben een goed uitgebalanceerd rantsoen nodig. Ook droge koeien en jongvee hebben specifieke mineralenbehoeften. De kosten van problemen door tekort of overschot in het rantsoen zijn veel hoger dan de investering in een compleet voederwaardeonderzoek.
Het is daarom van groot belang om de mineralenvoorziening in het rantsoen regelmatig te laten onderzoeken met Voederwaardeonderzoek Compleet. Zo is het mogelijk om waar nodig bij te sturen en blijft de gezondheid en productiviteit van de koeien gewaarborgd.
