Magnesium

Magnesium is een mineraal en belangrijk voor dieren en planten. Hieronder wordt onderscheid gemaakt tussen de rol van magnesium in de veehouderij en magnesium in de bodem en gewassen.

Magnesium bij dieren

Magnesium (Mg) is een belangrijk mineraal voor rundvee, het bevindt zich voor het grootste deel in de botten. Het kan echter, in tegenstelling tot calcium (Ca) en fosfor (P) niet gemakkelijk vrijgemaakt worden uit de botten, zeker niet naarmate het dier ouder wordt. Omdat een melkkoe relatief grote hoeveelheden magnesium nodig heeft, wordt in de praktijk dan ook regelmatig een magnesiumtekort waargenomen.

Magnesium speelt een rol bij spiercontracties en de overdracht van zenuwimpulsen. Ook is het van belang voor verschillende stofwisselingsprocessen, met name via de activatie van enzymen. Een andere belangrijke functie van magnesium is de betrokkenheid bij de productie van het parathyroid hormoon (PTH) door de bijschildklier, welke van invloed is op de calciumstofwisseling. Het magnesium gehalte in het bloed is minder stabiel dan calcium, een tekort kan worden vastgesteld via urineonderzoek.

  Behoefte aan Magnesium (CVB, 2016)
Categorie g/kgds g/dier/dag
Jongvee vanaf 4 maanden 1,7 6,7
Jongvee vanaf 9 maanden 1,8 10,0
Jongvee vanaf 16 maanden 1,9 14
Droog 8-3 wkn tot afkalven 1,9 22
Droog 3-0 wkn tot afkalven 2,1 23,0
Melkgevend (20 kg) 2,1 38,0
Melkgevend (40 kg) 2,4 56,0

 

Magnesiumtekort

Een magnesiumtekort kan ontstaan wanneer de magnesiumabsorptie verlaagd is, bijvoorbeeld als gevolg van hoge (onbestendig) eiwit- en kaliumgehaltes in het rantsoen. Ook bij jongvee wordt regelmatig een magnesiumtekort waargenomen, met name tijdens de weide-periode. Een gebrek leidt tot verminderde voeropname, een stijve gang en kopziekte. Daarnaast verhoogt een tekort tijdens de droogstand de kans op melkziekte, zeker in combinatie met een calciumgebrek. Dit gebeurt echter pas bij sterke daling van magnesium in het bloed.

Omdat magnesium een rol speelt bij spiercontracties en impulsoverdracht in de zenuwen, wordt bij langdurig magnesiumtekort nerveus gedrag, ongecontroleerde bewegingen en verhoogde gevoeligheid voor prikkels waargenomen. Ook kunnen spiertrillingen en krampen optreden en uiteindelijk zelfs verlamming en de dood.

Magnesiumoverschot
En magnesiumoverschot komt niet snel voor, aangezien dieren mogelijkheden hebben om het overtollige magnesium via de urine weer uit te scheiden. Een extreem overschot kan leiden tot een verlaagde spierspanning en diarree. Het CVB (2005) geeft een toxische grens aan voor magnesium van 6 g/kgds (bij chronisch hoge gehalten).

Door het uitvoeren van RantsoenCheck van Eurofins Agro weet je welke gehaltes jouw gemengd rantsoen bevatten en kun je zo nodig direct bijsturen

Magnesium in bodem en gewas

De beschikbaarheid van magnesium voor gewassen hangt af van de onderlinge verhoudingen tussen het aanbod van magnesium, kalium en calcium. Deze elementen kunnen elkaar ‘verdringen’; een hoog kaliumgehalte beïnvloedt de opname van magnesium (door de plantenwortel) negatief. Bij een lage pH neemt de beschikbaarheid van magnesium ook af. De BemestingsWijzer van Eurofins Agro biedt een passend bemestingsadvies en geeft bijvoorbeeld de verhouding kalium/magnesium weer in de analyseresultaten.

Ruwvoeders met een relatief hoog magnesiumgehalte zijn gras en graskuil, rode klaver en luzerne en luzernekuil. Snijmaïs, stro en aardappelpersvezels bevatten relatief weinig magnesium.
 

Magnesiumgehalte (g/kgds); Eurofins Agro 2009-2013
  Vers gras Graskuil Maissilage Luzerne
Gemiddelde 2,4 2,4 1,3 2,5
Streef-traject - 2,0-3,5 1,1-1,6 -